Podatkowe strategie dla małżeństw i partnerów życiowych w Szwecji
W Szwecji co roku trzeba składać deklarację podatkową do Skatteverket (z wyjątkiem osób, które nie są szwedzkimi rezydentami podatkowymi). W kraju tym trzeba przygotować ją samodzielnie. Jak wygląda sytuacja w przypadku osób będących w związku małżeńskim? Jakie rozwiązanie sprawdza się wtedy najlepiej?
Rozdzielność i wspólnota majątkowa w Szwecji
W Szwecji, podobnie jak w Polsce, małżonkowie mogą zdecydować się na podział swojego majątku lub prowadzenie go wspólnie. W pierwszym przypadku konieczne jest podpisanie odpowiedniej umowy i zarejestrowanie jej w szwedzkim urzędzie podatkowym. Wówczas nie trzeba mieć świadków – nie jest potrzebny nawet notariusz.
Podpisanie umowy o rozdzielności majątkowej nie ma większego wpływu na sposób rozliczania swoich podatków. W Szwecji każda osoba przygotowuje bowiem deklarację samodzielnie, wykazując w niej wyłącznie własne dochody. Intercyza ma zupełnie inny cel – zabezpiecza interesy małżonków i ułatwia ewentualny rozwód. Jest chętnie wybierana także przez przedsiębiorców.
Związki partnerskie w Szwecji
W Szwecji do 2009 roku obowiązywała ustawa o związkach partnerskich. Obecnie jest ona już nieaktualna. Zamiast niej wprowadzono możliwość zawierania małżeństw w sposób neutralny pod względem płci. Osoby, które pozostają w zarejestrowanym wcześniej związku partnerskim, mogą przekształcić go w małżeństwo, ale nie muszą. Co więcej, w Szwecji za małżonków uznaje się też osoby pozostające w konkubinacie lub mające wspólne dziecko.
Niezależnie od formy związku, wspólne rozliczenia są możliwe jedynie od początku roku podatkowego następującego po tym, w którym zawarto małżeństwo. Ma to jednak znaczenie jedynie w sytuacji, w której małżonkowie pracują za granicą. W Szwecji wspólne rozliczanie podatków jest bowiem martwym przepisem, z którego obecnie się nie korzysta.
Kiedy opłacało się wspólne rozliczenie?
W Szwecji wspólne rozliczanie podatków obowiązywało do 1971 roku. Wcześniej działało ono podobnie jak w Polsce. Taka forma rozliczania swoich przychodów była najkorzystniejsza w sytuacji, gdy jeden współmałżonek zarabiał dużo, a drugi mało. Wówczas kwoty te były łączone i opodatkowywane razem, co pozwalało „zmieścić się” w niższym progu podatkowym.
Obecnie ze wspólnych rozliczeń nie korzysta się prawie wcale. Po zawarciu związku małżeńskiego obie strony rozliczają się więc tak samo, jak dotychczas. Intercyza jest podpisywana głównie po to, by zabezpieczyć swoje interesy w razie rozwodu lub zabezpieczyć się przed zobowiązaniami męża/żony.
Małżeństwo a podatki w Szwecji
Małżeństwo nie ma dużego wpływu na podatki płacone w Szwecji. Umożliwia ono, co prawda, wykupienie dodatkowego ubezpieczenia dla męża/żony, a co za tym idzie, skorzystanie z ulg, ale nie niesie ze sobą tak dużych korzyści, jak w Polsce. Szwedzi decydują się na zawarcie małżeństwa głównie ze względu na kwestię dziedziczenia i przejęcia opieki nad dziećmi w razie śmierci jednego współmałżonka.
Odliczenia podatkowe dla małżeństw
W Szwecji wspólne rozliczanie podatków z małżonkiem nie jest tak korzystne, jak w Polsce – przepis ten przestał obowiązywać ponad 50 lat temu. Zawarcie małżeństwa pozwala jednak na odliczenie kilku ulg (przez obie lub jedną stronę), które umożliwiają obniżenie kwoty corocznego podatku dochodowego.
W Szwecji małżonkowie mogą skorzystać z różnych odliczeń podatkowych. To m.in.:
- odliczenia na gospodarstwo domowe,
- składki na dobrowolne ubezpieczenie emerytalne (dla siebie lub współmałżonka) – takie prawo przysługuje jedynie osobie, która jest ubezpieczona,
- ulga na dzieci,
- ulga na edukację,
- ulga na remonty i prace domowe,
- odliczenie odsetek – gdy małżeństwo ma wspólną pożyczkę.
Małżeństwo ma też możliwość zmiany klasy podatkowej w przypadku spadków i darowizn, co pozwala na zmniejszenie należnej kwoty.
Szwedzkie małżeństwa mogą korzystać z różnych ulg i odliczeń również za granicą – gdy dwie osoby pracują w obcym państwie. Wówczas rozliczenia odbywają się na zasadach lokalnych (jeśli małżeństwo ma rezydenturę podatkową w danym kraju). Oznacza to, że Szwedzi mieszkający i pracujący w Polsce czy innym państwie często mają możliwość wspólnych rozliczeń, mimo że w Szwecji są one niedostępne.
Wspólne rozliczenia z Polakiem pracującym w Szwecji
Wielu Polaków wyjeżdża do Szwecji w celach zarobkowych. Często jest tak, że za granicą pracuje wyłącznie jeden współmałżonek. Wówczas możliwe jest skorzystanie ze wspólnego rozliczenia, ale tylko w sytuacji, gdy:
- jedna osoba jest polskim rezydentem podatkowym, a miejsce zamieszkania do celów podatkowych drugiej jest na terenie Unii Europejskiej,
- przychody podlegające opodatkowaniu w Polsce stanowią łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu małżeństwa,
- miejsce zamieszkania do celów podatkowych zostało udokumentowane certyfikatem rezydencji.
Wszystkie te warunki muszą być spełnione jednocześnie. Oznacza to, że wspólne rozliczenie jest możliwe tylko wtedy, gdy jeden z małżonków pracuje w Szwecji krótko i oboje mają polską rezydenturę lub zarabia na tyle mało, by utrzymać co najmniej 75% wspólnego dochodu uzyskiwanego w Polsce.
Rozliczanie podatków w Szwecji dla małżeństw
Każda sytuacja jest inna. Z tego powodu przed złożeniem rozliczenia podatkowego konieczne jest sprawdzenie lokalnych przepisów czy wysokości dochodu – zwłaszcza gdy w Szwecji pracuje tylko jeden współmałżonek. W Szwecji zazwyczaj podatek jest rozliczany osobno, co znacznie upraszcza cały proces.
Jeśli nie wiesz, jak poprawnie sporządzić deklarację podatkową dotyczącą dochodów ze Szwecji, możesz skorzystać z pomocy specjalistów. Muszą to być księgowi zajmujący się przepisami tego konkretnego kraju. Mają oni bowiem wiedzę na temat lokalnego prawa i doświadczenie, które pozwala na poprawne przygotowywanie nawet najbardziej skomplikowanych deklaracji. Warto pamiętać, że takie dokumenty muszą być sporządzone w języku szwedzkim i dostarczone do lokalnego urzędu.